RIKUO

Deze     geschiedenis     begint     niet     in Japan,   doch   in   de   USA.   Mede   door   de sedert    1917    goede    exportresultaten van   Indian,   de   concurrent   van   Harley- Davidson   durfde   H-D   het   in   1924   aan om   een   2e   export   naar   Japan   op   te starten.     Dit     ondanks     een     mislukte start   in   1922   middels   de   firma   Nippon   Jodoshe   K.K.,   welke   door   Charles   Cable,   zijdens Harley-Davidson   was   uitgezocht.   De   import   in   Japan   werd   vanaf   1924   uitgevoerd   door   de firma   Sankyo   Seiyaku   Pharmaceutical   Company   (een   firma   voor   fabricage   van   medicinale apparatuur).     Richard     A.     Child,     een fanatiek              Harley-rijder              was verantwoordelijk   voor   het   ontslag   van Cable    en    de    overgang    naar    Sankyo. Vermeldenswaardig    is    ook    dat    Child altijd   zelfstandige   was   en   nimmer   een arbeidsverhouding    met    Harley    had. Mede    door    de    geslaagde    doorstart werd     Child     algemeen     directeur     bij Sankyo   en   het   duurde   niet   lang   en   het   Japanse   Leger,   in   het   bijzonder   de   marine   en politie   werden,   mede   door   het   goede   verkoopnet   van   Sankyo,   in   grote getale    voorzien    van    Harley's.    Werden    in    de    beginjaren    volledige motorfietsen   geïmporteerd.   Vanaf   1929   werden,   als   gevolg   van   de gigantische   devaluatie   van   de   Amerikaanse   dollar   ten   opzichte   van   de Japanse   Yen,   om   invoerrechten   te   sparen   de   Harley's   in   onderdelen ingevoerd.     De     assemblage     gebeurde     bij     Sankyo     Seiyaku.     De assemblage   betrof   nagenoeg   uitsluitend   de   H-D   1200VL   zijklepper. Daarenboven   kregen   deze   motoren   nog   een   additioneel   kenteken: VFE. Deze afkorting stond voor “Vehicle of Far East”. Door   de   Japanse   assemblage   kon   de   Harley   weer   terrein   goedmaken   ten   opzichte   van andere   Japanse   merken.   Desondanks   bleef   de   Harley   vrij   duur.   Ook   bij   Harley   in   de   USA liep   als   gevolg   van   de   recessie   de   productie   hard   achteruit.   In   1932   wist   Child   het   bestuur van   Harley   te   bewegen   de   licenties   aan   Japan   te   verkopen.   Met   de   blauwdrukken   en mallen   van   350,   500,   750   en   1200cc   modellen   in   bezit,   de   hulp   van   verkoopleider   Harry Devine   van   Harley   en   een   niet   kleine   financiële   injectie   van   Sankyo   Seiyaku   stichtte   Child een    motorfabriek    in    de    plaats    Shinagawa.    Deze    dochteronderneming    van    Sankyo Seiyaku   kreeg   de   naam   Sankyo   Nainenki.   Gestart   werd   met   de   licentieproductie   van   de H-D 1200VL en de H-D 750R. De    samenwerking    tussen    Sankyo    Nainenki    en    Child    stopte    in    1935    toen    Child    de overname     van     de     licenties     van     de     met     vele     kinderziekten     bekendstaande     H-D Knucklehead   probeerde   door   te   duwen.   Child   startte   daarop   een   eigen   verkoopfirma genaamd   Nichiman   Harley-Davidson   Sales   in   Tokyo.   Vanaf   dat   moment   voelde   Sankyo zich   niet   maar   aan   de   naam   Harley-Davidson   gebonden.   De   naam   Rikuo   was   geboren. Over   Child   valt   nog   te   vermelden   dat   deze   in   1937   met   een   gouden   handdruk   door   de Japanse   regering   indringend   werd   verzocht   Japan   te   verlaten.   De   naam   Rikuo   is   een samenvoeging van 2 symbolen uit het Japanse Kangi-schrift. Het    eerste    symbool    uitgesproken    als    “Riku”    betekent    land    en    het    tweede    symbool uitgesproken    als    “Oh”    betekent    Koning.    De    totale    betekenis    is    derhalve    te    lezen    als Koning   van   het   Land.   Vermeldenswaardig   is   dat   ik   mij   uit   de   beginjaren   70   nog   een   folder herinner   van   Harley-Davidson   met   de   slogan:   „Harley,   King   of   the   Road“.   Wie   kopieert   nu wie? Op   basis   van   de   H-D   1200VL   verscheen   in   1937   onder   leiding   van   chef-ingenieur   Sakurai van    Kuro    Hagane,    een    eerste    eigen    ontwikkeling,    weliswaar    met    een    onveranderd motorblok,    genaamd    97.    Opvallend    waren    het    zeer    zware    frame    en    en    een    grotere voorvork.   De   grondspeling   was   duidelijk   groter   geworden.   Het   model   was   onmiskenbaar, samen   met   het   door   Sakurai   ontwikkelde   zijspan   ontwikkeld   voor   de   oorlogsvoering.   In 1937   werd   als   gevolg   van   een   gigantisch   order   van   het   Japanse   leger   een   deel   van   de productie ondergebracht bij de firma's Jidosha en Mazda (juist, ja de autofirma). Nagenoeg   alle   motorfietsen   van   Rikuo   werden   in   de   aanloop   naar   de   oorlog   verkocht aan   het   leger   en   de   politie.   Tijdens   de   oorlog   mocht   in   het   geheel   geen   Rikuo   aan   de normale   consument   verkocht   worden.   Alles   diende   de   mobilisering   te   wijken.   Nagenoeg de   gehele   productie   van   Rikuo's   tijdens   de   Tweede   Wereldoorlog   had   drie   wielen,   zij   het als   zijspancombinatie   of   als   zogenaamde   service-car   de   750RD.   Momenteel   zou   je   trike zeggen. Alle    modellen    hadden    een    achteruit-versnelling.    Naast    de    motorenproductie    maakte Sankyo   Nainenki   tijdens   de   oorlog   ook   torpedo's.   Ten   gunste   van   de   torpedofabricage werd in 1941 de motorfietsproductie stilgelegd. Na   de   oorlog   lag   de   infrastructuur   van   Japan   kompleet   in   puin.   De   roep   naar   goedkoop transport   (twee-   en   driewielers   met   motor)   was   gigantisch.   Mede   door   dit   gegeven   werd door   Sankyo   de   productie   in   1947   van   Rikuo   weer   ter   hand   genomen.   Na   een   productie van   een   minimale   productie   van   300   motor   fietsen   werd   de   naam   Rikuo   alsmede   alle mallen en montage apparatuur in 1950 overgenomen door Showa Aircraft. Daar   Japan   verliezer   was,   mochten   zij   in   de   na-oorlogse   jaren   geen   oorlogtuig   meer fabriceren.    Showa    Aircraft    had    een    lege    fabriek    en    een    grote    groep    gekwalificeerd personeel   echter   geen   werk.   Zij   zagen   er   wel   brood   in.   Sankyo   heeft   ondanks   de   verkoop van Rikuo nog een korte tijd motorfietsen geprodu ceerd en wel onder de naam Sankyo. Onder   Showa   vlag   werd   in   1950   de   Rikuo   1200VFD   met   springervoorvork,   alsmede   de zijspan-uitvoering   1200VFD-LTS   gelanceerd.   In   1952   ziet   een   750RO   met   zijklepmotor   het daglicht.   Deze   wordt   in   1953   afgelost   door   de   750RQ   met   aluminium   cilinderkoppen   en een   hydraulische   voorvork   (gelijk   aan   de   H-D   Hydra   Glide   uit   1948).   Een   nieuw   model 750RT    met    kompleet    aluminium    motorblok    en    dry-sump    smering    werd    vanaf    1954 gebouwd.     Een     kopie     van     de     H-D     Duo     Glide     genaamd     750RX     werd     zonder     de noodzakelijke   licenties   vanaf   1955   geproduceerd.   In   het   begin   kon   Rikuo   zich   op   de Japanse   markt   door   de   goede   kwaliteit   goed   handhaven.   Zij   waren   zelfs   beter   als   de Harley's die op dat moment in de USA werden gebouwd. Doch    uiteindelijk    bleek    de    dure    Rikuo    te    duur    voor    de    naar    goedkoop    transport zoekende   Japanner.   Ook   de   overgang   naar   de   zoge   naamde   Baby-modellen,   genaamd Glory   met   250   (F   en   FB)   en   350cc   (A,   AB   en   AC)   konden   het   tij   niet   meer   keren.   Alle   Glory- modellen   waren   kopieën   van   BMW   mono-modellen.   Of   Rikuo   (Showa)   hiervoor   licenties had heb ik niet kunnen vinden. Andere    motorfietsproducenten,    soms    niet    groter    als    een    garagebox    konden    veel goedkoper   produceren.   De   parallel-twin   zou   in   die   jaren   de   Japanse   markt   definitief overnemen.   Eind   1958   stopte   de   productie   van   onderdelen.   Uit   de   bestaande   voorraad konden   tot   1960   nog   een   paar   nieuwe   Rikuo's   gemaakt   worden   voordat   de   poorten   in 1960     definitief     sloten.     Sankyo     Seiyaku     Pharmaceutical     Company     is     ondertussen gefuseerd   met   de   toenmalige   concurrent   Daichii   en   is   weer   terug   bij   de   oorsprong   waar zij   goed   in   waren:   de   productie   van   machines   en   preparaten   voor   medicinaal   gebruik. Website:    www.daiichi-sankyo.nl    Showa    Aircraft    bestaat    heden    ten    dage    ook    nog.    Zij bouwen   echter   geen   vliegtuigen   meer,   doch   bedrijfsauto's   en   pakwagens   gespecialiseerd voor gebruik op vliegvelden. Website: www.showa-aircraft.co.jp